ΣΦΗΚΕΣ

Η σφήκα είναι έντομο που ανήκει στην τάξη των Υμενόπτερων. Είναι κοινωνικά έντομα, ικανά να δημιουργούν κοινωνίες. Το σώμα τους είναι λεπτό, τα πόδια τους είναι λεπτά και λεία με σχετικά λίγες τρίχες. Τα στοματικά τους όργανα είναι σχεδιασμένα για να δαγκώνουν και τα θηλυκά διαθέτουν ένα κεντρί το οποίο είναι τροποποιημένος ωοαποθετήρας. Το τσίμπημά τους είναι αρκετά επώδυνο και σε αντίθεση με τις μέλισσες, μπορούν να τσιμπούν το θύμα τους επανειλημμένα. Τα ενήλικα έντομα μπορούν να τρέφονται και με νέκταρ, ενώ οι προνύμφες τρέφονται συνήθως με έντομα.

Οι μέλισσες συχνά συγχέονται με τις σφήκες επειδή έχουν παρόμοιο σχήμα. Ωστόσο, οι σφήκες έχουν ευδιάκριτες κίτρινες/μαύρες λωρίδες γύρω από την κοιλιά, ενώ οι μέλισσες έχουν ένα πιο μη περιγραφικό ανοιχτό καφέ/καφέ-κίτρινο χρώμα.

Οι μέλισσες τείνουν να είναι «τριχωτές» για να επιτρέπουν τη συλλογή της γύρης πιο εύκολα, ενώ οι σφήκες τείνουν να είναι λείες και λαμπερές στην εμφάνιση.

Οι μέλισσες είναι κοινωνικά έντομα και ζουν σε μια φωλιά που μπορεί να περιέχει αρκετές χιλιάδες εργάτες. Σε αντίθεση με τις σφήκες, η φωλιά της μέλισσας επιβιώνει για πολλά χρόνια. Εάν δεν είστε βέβαιοι για το αν έχετε σφηκοφωλιά ή φωλιά μελισσών, θα πρέπει να κοιτάξετε προσεκτικά την δομή της φωλιάς για να δείτε εάν μπαίνουν ή βγαίνουν από μία μόνο τρύπα ή αν χρησιμοποιούν πολλές τρύπες σε μια περιοχή μεγαλύτερη από τα 2 μέτρα .Οι σφήκες θα χρησιμοποιήσουν μία μόνο τρύπα, αλλά οι μέλισσες θα χρησιμοποιήσουν αρκετές.

Μια περαιτέρω δοκιμή είναι εάν η δραστηριότητα συνεχίζεται ή όχι τις κρύες μέρες με συννεφιά ή απλώς τις ζεστές ηλιόλουστες μέρες. Οι μέλισσες δραστηριοποιούνται μόνο τις ηλιόλουστες μέρες.

Αν και οι μέλισσες είναι ικανές να τσιμπήσουν, γενικά δεν είναι επιθετικές και δεν θα τσιμπήσουν αν δεν προκληθούν. Οι μέλισσες θα πρέπει, κατά προτίμηση, να μείνουν μόνες τους, αλλά εάν επιθυμείτε περαιτέρω συμβουλές για την απομάκρυνσή τους, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με έναν μελισσοκόμο ή μια εταιρεία ελέγχου παρασίτων.

Ο κύκλος ζωής μιας αποικίας σφηκών ξεκινά στις αρχές της άνοιξης με μια νέα βασίλισσα σφήκα και τελειώνει το χειμώνα με το θάνατο της βασίλισσας της αποικίας. Κάθε αποικία σφηκών έχει το ίδιο σύστημα κάστας: μία βασίλισσα σφήκα που γεννά αυγά, στείρες εργάτριες σφήκες και αρσενικές σφήκες.

Άνοιξη – έναρξη μιας νέας αποικίας

• Γόνιμες βασίλισσες σφήκες αναδύονται από τη χειμερινή νάρκη για να βρουν ένα κατάλληλο μέρος για να χτίσουν μια φωλιά.
• Κάθε σφήκα περνάει από πλήρη μεταμόρφωση από ένα αυγό, σε προνύμφη, σε νύμφη και τέλος σε μια πλήρως αναπτυγμένη σφήκα στο κελί της φωλιάς.

Οι φωλιές σφηκών αποτελούνται από μασημένο ξύλο αναμεμειγμένο με το δικό τους σάλιο, γνωστό ως ξυλοπολτό. Η βασίλισσα χτίζει μερικά κελιά και γεννά μέσα τα αυγά της, τα οποία εκτρέφει ως τις πρώτες εργάτριες σφήκες της. Αυτές οι σφήκες αναλαμβάνουν τη διαδικασία κατασκευής φωλιών, εκτρέφουν τα μικρά και αναζητούν τροφή για την αναπτυσσόμενη αποικία.

• Η βασίλισσα γίνεται ‘’μονάδα παραγωγής αυγού’’ πλήρους απασχόλησης και παράγει 200-300 αυγά την ημέρα. Απελευθερώνει επίσης φερομόνες για να κρατήσει την αποικία ενωμένη.

Καλοκαίρι – επέκταση της αποικίας

• Η αποικία και η φωλιά αναπτύσσονται με γρήγορους ρυθμούς – την άνοιξη υπάρχουν περίπου 5.000 σφήκες στη φωλιά, ενώ στο ύψος του καλοκαιριού μπορεί να υπάρχουν έως και 10.000 σφήκες!
• Η φωλιά μεγαλώνει από το μέγεθος μπάλας του γκολφ σε μπάλας ποδοσφαίρου καθώς αυξάνεται ο αριθμός των εντόμων στην αποικία (οι σφήκες μπορούν να κατασκευάσουν τη φωλιά τους σε οποιοδήποτε σχήμα για να χωρέσουν στον διαθέσιμο χώρο).

Τέλη καλοκαιριού  –  κορύφωση της αποικίας

• Προς το τέλος του καλοκαιριού, η ανάπτυξη της αποικίας έχει κορυφωθεί και η βασίλισσα παράγει αυγά που εξελίσσονται σε νέες βασίλισσες και γόνιμες αρσενικές σφήκες.

Φθινόπωρο – παρακμή της αποικίας

• Καθώς ο καιρός κρυώνει, η υπάρχουσα βασίλισσα φτάνει στο τέλος της ζωής της και η κοινωνική δομή μέσα στην αποικία αρχίζει να καταρρέει.
• Οι εναπομείνασες σφήκες δεν έχουν καμία δέσμευση για τη φωλιά και επιδίδονται σε ζαχαρούχα τρόφιμα, όπως ένα σάπιο φρούτο.
• Οι νέες βασίλισσες εγκαταλείπουν τη φωλιά και γονιμοποιούνται από αρσενικές σφήκες, πριν βρουν ένα μέρος για να διαχειμάσουν μέχρι την επόμενη χρονιά.

 Τέλη Φθινοπώρου/Χειμώνα – τέλος αποικίας

• Ολόκληρη η φωλιά και η αποικία πεθαίνει.

Για να περάσουμε στην απεντόμωση από τις σφήκες θα πρέπει να έχει προηγηθεί επιθεώρηση του χώρου όπου αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα.

Η επιθεώρηση θα πρέπει να είναι προσεκτική και να γίνεται από έμπειρους ανθρώπους ώστε σε συνδυασμό με τις επιστημονικές γνώσεις να καταλήξουν στην επιλογή της κατάλληλης μεθόδου ή μεθόδων ελέγχου και καταπολέμησης των σφηκών.

Υπάρχουν αρκετά μέτρα που μπορούμε να λάβουμε όταν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα με σφήκες.

• Παγίδες για Σφήκες. Οι παγίδες αυτές έχουν κίτρινο χρώμα και στο εσωτερικό τους τοποθετείται τροφοελκυστικό υγρό και εντομοκτόνος ουσία. Οι σφήκες έλκονται, εισέρχονται στην παγίδα και δεν μπορούν να βγουν. Οι παγίδες τοποθετούνται σε εξωτερικό χώρο, ώστε να είναι εύκολα αντιληπτές από τις σφήκες και σε μέρος που να μην βρέχονται. Επιθεωρούνται και συντηρούνται κάθε 45 μέρες.

• Υπολειμματικός ψεκασμός. Ψεκάζονται, με εγκεκριμένα εντομοκτόνα, σημεία και επιφάνειες που έχουν παρατηρηθεί οι σφήκες να κάθονται ή εκεί όπου παρατηρούμε αυξημένο πληθυσμό. Το αποτέλεσμα είναι άμεσο και μπορούν να ψεκαστούν τόσο εσωτερικοί όσο και εξωτερικοί χώροι.

• Καταστροφή φωλιάς. Επικίνδυνη μέθοδος και πρέπει πάντα να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα προστασίας γιατί η σφήκες όταν ενοχληθούν μπορεί να γίνουν αρκετά επιθετικές. Όσο μεγαλύτερος είναι ο πληθυσμός την ώρα του ψεκασμού της φωλιάς, τόσο μεγαλύτερο ποσοστό επιτυχίας θα έχουμε. Για αυτόν τον λόγο προτιμάμε βραδινές ώρες, όταν η φωλιά έχει τον μεγαλύτερο πληθυσμό.

• Ηλεκτρικές εντομοπαγίδες. Οι παγίδες που κυκλοφορούν στο εμπόριο συνήθως χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση σε εσωτερικούς χώρους υγειονομικής σημασίας όπως χώρους εστίασης, ξενοδοχεία και άλλες δομές που εφαρμόζονται οι κανόνες του HACCP. Ο τρόπος δράσης τους βασίζεται στην ακτινοβολία UV. Οι σφήκες έλκονται από την UV ακτινοβολία, πλησιάζουν την παγίδα και μόλις έρθουν σε επαφή, πεθαίνουν ακαριαία.

Subscribe